Η.ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΑΚΟΣ: 17 Ιουνίου Παγκόσμια Ημέρα για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης

17 Ιουνίου – Παγκόσμια Ημέρα για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας

Σκοπός της επετείου είναι να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο και να αναδείξει μεθόδους πρόληψης από το φαινόμενο που απειλεί τον πλανήτη.

Γράφει ο Ηλίας Παναγιωτακάκος


Η ασφάλεια, η ευημερία και η υγεία δισεκατομμυρίων ανθρώπων βασίζονται στα εύφορα εδάφη που υποστηρίζουν τη ζωή, τον βιοπορισμό και τα οικοσυστήματα.

Αλλά βανδαλίζουμε τη γη που μας τρέφει. Κάθε δευτερόλεπτο, περίπου τέσσερα γήπεδα ποδοσφαίρου υγιούς γης καταστρέφονται.

Φέτος η επέτειος συμπίπτει με τα 30α γενέθλια από την υπογραφή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης (UNCCD) και γιορτάζει τα 30 χρόνια προόδου των χωρών σχετικά με τη βιώσιμη διαχείριση της γης, ενώ παράλληλα στρέφει το βλέμμα στο μέλλον και προβλέπει την εικόνα της επόμενης 20ετίας.

Σύμφωνα λοιπόν με τις εκτιμήσεις, έως το 2025, 1,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα βιώσουν απόλυτη λειψυδρία και τα 2/3 του κόσμου θα ζουν κάτω από συνθήκες πίεσης ως προς τις ανάγκες τους για νερό. Πρόκειται για έναν πολύπλοκο και αργό φυσικό κίνδυνο με σημαντικές κοινωνικοοικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκαλούν περισσότερους θανάτους και εκτοπίζουν περισσότερους ανθρώπους από οποιαδήποτε άλλη φυσική καταστροφή.

Έως το 2045, περίπου 135 εκατομμύρια άνθρωποι ενδέχεται να εκτοπιστούν ως «κλιματικοί μετανάστες» εξαιτίας της απερήμωσης.

Η μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, με κύριο ένοχο τον άνθρωπο, πλήττει σοβαρά πάνω από 100 χώρες στον κόσμο. Προκαλεί εξάντληση των διαθέσιμων αποθεμάτων νερού, διάβρωση και κατολίσθηση των εδαφών, καθώς και πλημμύρες. Η ερημοποίηση της γης έχει ως συνέπειες, την ανυπολόγιστη απώλεια στο γεωργικό και κτηνοτροφικό εισόδημα, τη ραγδαία χειροτέρευση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής.


Η κλιματική αλλαγή και η απώλεια της βιοποικιλότητας είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη, σύμφωνα με την Παγκόσμια Σύνοδο του Ρίο (1992).

Στη χώρα μας, το ένα τρίτο των εδαφών υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο ερημοποίησης.

Αιτίες Ερημοποίησης

Εντατική καλλιέργεια

Υπερβόσκηση

Αποδάσωση (από τις πυρκαγιές ή από την αποψίλωση των δασών για άλλους λόγους)

Κακές πρακτικές άρδευσης

Η ερημοποίηση επηρεάζει περισσότερο τους φτωχούς αγρότες. Περίπου 1,5 δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως εξαρτώνται από υποβαθμιζόμενες περιοχές για τη ζωή τους, και σχεδόν οι μισοί φτωχοί του κόσμου (42%) ζουν σε υποβαθμισμένες περιοχές. Η κατάσταση αυτή αποσταθεροποιεί πολιτικά τεράστιες περιοχές.

Το πρόβλημα της ερημοποίησης δεν είναι καινούργιο- διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανθρώπινη ιστορία, συμβάλλοντας στην κατάρρευση αρκετών μεγάλων αυτοκρατοριών και την εκτόπιση των τοπικών πληθυσμών. Είναι ένα παγκόσμιο και διαχρονικό ζήτημα, με σοβαρές συνέπειες για τη βιοποικιλότητα, την οικολογική ασφάλεια, την εξάλειψη της φτώχειας, την κοινωνικοοικονομική σταθερότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Το φετινό μήνυμα αφορά στην επισιτιστική ασφάλεια, καθώς εστιάζει στις σχέσεις γης, παραγωγής και κατανάλωσης και στα αειφορικά πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης


Τι μπορεί να γίνει;

– Αναδάσωση και αναγέννηση δέντρων.

– Διαχείριση νερού- εξοικονόμηση, επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένου νερού, συλλογή βρόχινου νερού, αφαλάτωση ή άμεση χρήση θαλασσινού νερού για φυτά που αγαπούν το αλάτι.

– Σταθεροποίηση του εδάφους με τη χρήση περιφράξεων με άμμο, ιμάντων καταφυγίων και ξύλινων κουφωμάτων.

– Εμπλουτισμός και υπερ-λίπανση του εδάφους μέσω φύτευσης.

– Ο αγρότης διαχειρίζεται τη φυσική αναγέννηση μέσω επιλεκτικού κλαδέματος. Τα κλαδέματα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα πεδία αυξάνοντας έτσι την κατακράτηση του νερού στο έδαφος και μειώνοντας την εξάτμιση.

Οι προτάσεις σύμφωνα με τον Ο.Η.Ε:

*Με την αναδάσωση και την αναγέννηση δέντρων.

*Με τη διαχείριση του νερού (εξοικονόμηση, επαναχρησιμοποίηση, αφαλάτωση θαλασσινού νερού, κ.λπ.).

*Με τη σταθεροποίηση του εδάφους.

*Με τον εμπλουτισμό του εδάφους μέσω φύτευσης.

*Με τη διαχείριση της φυσικής αναγέννησης από τον αγρότη

* Επικεντρώνοντας στο κομμάτι της γεωργίας, η μετατροπή μεγάλου μέρους των συμβατικών καλλιεργειών σε βιολογικές για αρχή, μπορεί να αποτελέσει σημαντική ενέργεια για τη βελτίωση του φαινομένου.
Ένα έδαφος απαλλαγμένο από την παρατεταμένη χρήση χημικών λιπασμάτων είναι ένα γόνιμο έδαφος ικανό να αποδώσει εύρωστες καλλιέργειες. Ο εμπλουτισμός του εδάφους με εφαρμογή βιολογικών λιπασμάτων και εδαφοβελτιωτικών όπως κομπόστ ενισχύουν τις φυσικές του ιδιότητες του και ταυτόχρονα γίνεται αναπλήρωση των στοιχείων που προσλαμβάνονται από τα φυτά.



Οι Διεθνείς και Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί οι κυβερνήσεις, η Αυτοδιοίκηση,οι επιχειρήσεις, οι ακαδημαϊκοί, οι κοινότητες και άλλοι πρέπει να ενωθούν και να δράσουν ένα στρατηγικό σχέδιο και κέντρο την προστασία των εδαφών.

Η υγιής γη όχι μόνο μας παρέχει σχεδόν το 95% της τροφής μας, αλλά και πολλά περισσότερα: μας ντύνει και μας προστατεύει, μας παρέχει θέσεις εργασίας και βιοπορισμό και μας προστατεύει από τις επιδεινούμενες ξηρασίες, τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές.

Ώρα των δράσεων και των αποφάσεων γιατί ο ΚΑΙΡΟΣ ΓΑΡ ΕΓΓΥΣ….