ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΛΕΙΩΤΑΣ : ΤΥΧΟΝ ΤΟΠΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΕΖΟΔΡΟΜΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΣΠΑΡΤΗ, ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΤΥΠΟ, ΜΗ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΟ, ΧΩΡΙΣ ΕΝΝΟΜΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΘΑ ΕΧΕΙ ΥΠΟ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ….. ΜΟΝΟ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΙΣΧΥ


Ως δημότης του Δήμου Σπάρτης οφείλω όπως και Εσείς να παρακολουθώ με προσοχή τα δημοτικά τεκταινόμενα και έχω το δικαίωμα να παρεμβαίνω – όπως και Εσείς – με λόγο και έργο στην διαμόρφωση τους, ό,ποτε κρίνω ότι με τις παρεμβάσεις μου διευκολύνεται η εξέλιξη του διαλόγου, του προβληματισμού και του εν γένει γόνιμου σκεπτικισμού, επί του κάθε φορά κρισιολογουμένου ζητήματος. 
Αφορμή για την παρούσα παρέμβασή μου απετέλεσε η επιστολή που κατέθεσε στον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Σπάρτης, ο επικεφαλής της Δημοτικής παράταξης «Ελπίδα», σχετικά με την διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος στην Δημοτική Ενότητα Σπαρτιατών Δήμου Σπάρτης για τις πεζοδρομήσεις. 
Ι/ ΝΟΜΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
Αναγκαίο δι’ εμέ καθίσταται να τοποθετηθώ κατ’ αρχήν ως νομικός επί ενός πραγματικού ζητήματος με σαφείς νομικές διαστάσεις. Ο Ν 3852/2010 «περί Καλλικράτη» (ΦΕΚ 87/Β/7 – 06 – 2010) στο άρθρο 225 αυτού με τίτλο «υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας» αναφέρεται στα τοπικά δημοψηφίσματα τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 216 του Ν 3463/2006 (ΦΕΚ 114/Α΄/8 – 06 – 2006) «περί κώδικος Δήμων και Κοινοτήτων». 
Συγκεκριμένα στο άρθρο 225 Ν 3852/2010 η αναφορά του νομοθέτη στα τοπικά δημοψηφίσματα γίνεται για να καταστήσει σαφές ότι ο έλεγχος νομιμότητας των αποφάσεων των συλλογικών οργάνων των ΟΤΑ (π.χ. Δημοτικών Συμβουλίων) είναι υποχρεωτικός, εφόσον μεταξύ άλλων αφορούν «……η/ Την διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος όταν τούτο προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία».
Η αναφορά στην κείμενη νομοθεσία για τα τοπικά δημοψηφίσματα παραπέμπει στο άρθρο 216 του Ν 3463/2006 το οποίο στις πρώτες έξι (6) παραγράφους αυτού αναφέρεται στα τοπικά δημοψηφίσματα και περιγράφει πότε διεξάγονται, τι πλειοψηφία απαιτείται για την διεξαγωγή τους, πως τίθενται τα θέματα σ’ ένα τοπικό δημοψήφισμα, επί ποίων θεμάτων δεν μπορεί να διεξαχθεί τοπικό δημοψήφισμα, πότε δεν μπορεί να διεξαχθεί τοπικό δημοψήφισμα, ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε τοπικό δημοψήφισμα, πότε θεωρείται έγκυρο ένα τοπικό δημοψήφισμα και πότε θεωρείται δεσμευτικό για το συλλογικό όργανο του Δήμου ένα τοπικό δημοψήφισμα, ενώ στην τελευταία υπ’ αρ. «7» παράγραφο αυτού, ορίζει ότι: «με Προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών, ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν τον έλεγχο νομιμότητας της διενέργειας του τοπικού δημοψηφίσματος από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας κατά το άρθρο 149, την προκήρυξη και την διαδικασία διεξαγωγής της ψηφοφορίας, την εξαγωγή και δημοσίευση του αποτελέσματος, τους όρους χρηματοδότησης των εμπλεκομένων πλευρών και προβολής των προβαλλομένων θέσεων, καθώς και κάθε σχετικό θέμα».
Το σχετικό αυτό Προεδρικό Διάταγμα δεν έχει εκδοθεί από το 2006 έως σήμερα και ως εκ τούτου κάθε τοπικό δημοψήφισμα που ήθελε τυχόν διενεργηθεί στο πλαίσιο του Ν 3852/2010 δεν δύναται να έχει τυπική – νομική – δεσμευτική ισχύ και συνακόλουθες έννομες συνέπειες για τον Δήμο που θα το προκαλέσει.
Πέραν αυτού το ισχύον Σύνταγμα της χώρας μας, ως ο υπέρτατος νόμος που κατισχύει (υπερισχύει) κάθε απλού νόμου που ψηφίζει η βουλή, δεν προβλέπει την διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων, αλλά μόνον δύο ειδών εθνικών δημοψηφισμάτων και συγκεκριμένα προβλέπει δημοψηφίσματα για σοβαρά Εθνικά θέματα και για νομοσχέδια που έχουν μεν ψηφιστεί, αλλά ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός απ’ τα δημοσιονομικά (άρθρο 44 παρ. 2). 
Συνεπώς τοπικά δημοψηφίσματα μπορούν να οργανωθούν σύμφωνα με το υφιστάμενο Συνταγματικό πλαίσιο ουσιαστικά μόνο ως συμβουλευτικά χωρίς καμία νομική ισχύ, αποτελώντας μία μορφή διαβούλευσης του Δήμου με τους Δημότες.
ΙΙ/ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ:
Οφείλω βεβαίως να τονίσω ότι το μέλλον της κάθε σύγχρονης τοπικής κοινωνίας είναι προς την κατεύθυνση της θεσμοθέτησης δημοψηφισμάτων και όχι προς την κατεύθυνση της κατάργησής τους, αρκεί η θεσμοθέτηση να μην είναι νομικά έωλη.
Από πολιτικής πλευράς ένα τοπικό δημοψήφισμα είναι μεν η πλέον ενεργή, συλλογική και συνειδητή μορφή διαβούλευσης των δημοτών επί καίριων και μείζονος σοβαρότητας θεμάτων τοπικού ενδιαφέροντος, πλην όμως χωρίς την έκδοση των αναγκαίων εφαρμοστικών διατάξεων για την νομική δεσμευτική ισχύ τους, τα δημοψηφίσματα καθίστανται ατελέσφορα να παραγάγουν έννομες συνέπειες. 
Σε μία επερχόμενη και ήδη εξαγγελθείσα αναθεώρηση του Συντάγματός μας, σαφώς και θα πρέπει να προβλέπεται η διεξαγωγή δημοψηφισμάτων στην πιο προωθημένη τους μορφή, αυτήν της πρόκλησής τους από τους ιδίους τους πολίτες και με ερωτήματα που θα διαμορφώνουν οι ίδιοι οι πολίτες. 
Οι πολίτες δεν διχάζονται όταν τους δίνεται η δυνατότητα να εκφρασθούν. Στην πραγματικότητα διχάζονται όταν δεν τους δίνεται η δυνατότητα να εκφραστούν ή τους δίνεται μεν, πλην όμως παραπειστικά δηλαδή χωρίς να έχει η γνώμη τους δεσμευτικό για τους κυβερνώντες αντίκρισμα. Το τελευταίο συμβαίνει όταν γίνεται μεν ένα δημοψήφισμα, αλλά δεν μπορεί να έχει νομική ισχύ το αποτέλεσμά του για το συλλογικό όργανο ή τον θεσμό που το προκάλεσε. 
Σε επέκταση των ανωτέρω σκέψεών μου θεωρώ ορθές τις φημολογούμενες αλλαγές στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης, εν όψει του νέου Καλλικράτη, όσον αφορά την θεσμοθέτηση διενέργειας δεσμευτικών τοπικών δημοψηφισμάτων, όχι μόνον με πρωτοβουλία του Δήμου, αλλά και των δημοτών, όχι μόνο σε επίπεδο Δήμου, αλλά και σε επίπεδο Δημοτικής Ενότητας, όχι μόνο για θέματα στενής αρμοδιότητας Ο.Τ.Α. αλλά και για κάθε ευρύτερο θέμα τοπικού και εθνικού ενδιαφέροντος, ώστε να ενδυναμώνεται ο κοινωνικός έλεγχος και να αποσυνδεθεί ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης, από την βούληση της κεντρικής εξουσίας. 
ΙΙΙ/ ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ:
Υπό το πρίσμα όλων των ανωτέρω, θεωρώ ότι με βάση το παρόν Συνταγματικό και Νομικό πλαίσιο ένα τοπικό δημοψήφισμα για το θέμα των πεζοδρομήσεων στην Σπάρτη, εάν προκληθεί με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σπάρτης, δεν θα έχει καμία νομική (δεσμευτική) ισχύ για το συλλογικό όργανο που το προκάλεσε, ούτε κατ’ επέκταση για τον Δήμο Σπάρτης. 
Ενδεχομένως θα έχει έναν άτυπο συμβουλευτικό χαρακτήρα που ίσως διαμορφώσει μία τέτοια κοινωνική πραγματικότητα ικανή να βοηθήσει την Δημοτική αρχή να εκφρασθεί ποιο συνθετικά επί του συγκεκριμένου θέματος.
Το εάν θα συμβεί αυτό – εάν δηλαδή θα έχει ένα άτυπο τοπικό δημοψήφισμα για τις πεζοδρομήσεις στην Σπάρτη, θετική συμβολή στις αποφάσεις της Δημοτικής αρχής επί του συγκεκριμένου θέματος - εξαρτάται όχι απ’ αυτήν καθ’ εαυτή την απόφαση διεξαγωγής του, αλλά κυρίως και πρωτίστως απ’ την τεκμηρίωση της αναγκαιότητάς του, απ’ την διατύπωση του ερωτήματος που θα τεθεί στους δημότες και απ’ την διάθεση ανταπόκρισής τους να συμμετάσχουν μαζικά σ’ αυτό.
Δεν είναι απλό θέμα για το Δημοτικό Συμβούλιο Δήμου Σπάρτης να προκαλέσει την διενέργεια ενός τοπικού δημοψηφίσματος έστω και άτυπου – συμβουλευτικού.
Εάν το Δημοτικό Συμβούλιο Σπάρτης φθάσει στο σημείο να λάβει την απόφαση διενέργειας τοπικού δημοψηφίσματος, με την αυξημένη πλειοψηφία των 2/3 του συνόλου των μελών του, διαπιστώνοντας με συγκεκριμένη αιτιολογία την αναγκαιότητα διεξαγωγής αυτού, θα πρέπει εν συνεχεία να προσδιορίσει με σαφήνεια και καθαρότητα το ερώτημα που πρόκειται να τεθεί σε ψηφοφορία, την ημερομηνία διεξαγωγής του και το ύψος της δαπάνης που θα προκληθεί σε βάρος του δημοτικού προϋπολογισμού. Συνακόλουθα θα πρέπει να ορίσει ειδική επιτροπή διεξαγωγής του και εάν αποφασίσει όλα τα ανωτέρω, θα πρέπει το δημοψήφισμα να γίνει άμεσα και εκτός του τελευταίου έτους της τρέχουσας δημοτικής περιόδου, ούτε κατά την διάρκειά της. 
Μείζον θέμα επίσης είναι η εξασφάλιση της συμμετοχής σ’ αυτό όλων όσων είχαν δικαίωμα ψήφου στις εκλογές για την ανάδειξη της δημοτικής αρχής. 
Το αποτέλεσμα ενός άτυπου και συμβουλευτικού τοπικού δημοψηφίσματος στον Δήμο Σπάρτης για τις πεζοδρομήσεις, τότε μόνο θα θεωρείται «πολιτικά» έγκυρο εάν και εφόσον συμμετάσχει σ’ αυτό το 50% τουλάχιστον των εγγεγραμμένων στους δημοτικούς εκλογικούς καταλόγους Δημοτών, όλου του Δήμου Σπάρτης. 
Συνεπώς ουδείς λόγος πρέπει να γίνεται για διενέργεια άτυπου τοπικού δημοψηφίσματος για τις πεζοδρομήσεις μόνο στην Δημοτική Ενότητα Σπαρτιατών, με συμμετοχή σ’ αυτό ΜΟΝΟΝ των δημοτών της Δημοτικής Ενότητας Σπαρτιατών. 
Κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν προβλέπεται, αλλά κυρίως θα αποτελούσε ανεπίτρεπτο, αντισυνταγματικό αποκλεισμό σημαντικής μερίδας δημοτών του Δήμου Σπάρτης απ’ το Συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμά τους να εκφρασθούν ελεύθερα και ισότιμα με τους υπόλοιπους συνδημότες, επί ενός θέματος που τους αφορά άμεσα, ανεξαρτήτως εάν κατοικούν ή διαμένουν στην Δημοτική Ενότητα Σπαρτιατών. 
Χρήστος Α. Πλειώτας 
Δικηγόρος

Σχόλια

NEOPTIC

ΟΙ ΛΑΚΩΝΕΣ ΠΑΝΤΟΥ

LAKONES.gr

ΓΚΟΥΜΑΣ

ΚΑΚΑΛΕΤΡΗΣ

ΑΝΟΥΣΟΣ

ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ

ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΓΡΟΑΞΩΝ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΚΗΣ

BANNER 1

EVROTAS CLEAN

LAKONES.gr ΝΕΑ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΙΜΠΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΑΦΟΣ

ΜΠΑΤΣΑΚΗΣ

ΜΑΝΔΡΩΖΟΣ

SLEEP EXPERTS

ΑΝΘΟΠΩΛΕΙΟ VERGADOU 2731021701

ΕΜΙΛΥ ΚΑΡΥΓΙΑΝΝΗ

MONEMVASIA GROUP

IATRIKOS.gr

ESTHIQUE

NRG SPORTS

VOiD ΣΠΑΡΤΗ

Diafimistes.gr

ΑΦΑΙ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ 2731026347

ΒΕΚΡΑΚΟΣ

AGORA

ΦΟΥΝΤΑΣ

ΣΠΥΡΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ & YIOI ΣΠΑΡΤΗ

ΠΙΑΤΣΑ

ΨΗΣΤΑΡΙΑ ΚΑΦΕΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΠΑΡΤΗ

ΑΓΓΕΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ

Greek Exports Directory

GRAD ΔΙΕΘΝΗ ΜΕΣΙΤΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΑΘΗΝΑ ΣΠΑΡΤΗ ΛΑΚΩΝΙΑ

ANT1 SOUTH

BEST RADIO

ΓΡΗΓΟΡΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΖΩΝΤΑΝΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ

BUSINESS ΠΙΤΣΑΡΙΑ ΣΠΑΡΤΗ 2731022395

GRAD GROUP

LAKONIA REAL ESTATE

ATHINA REAL ESTATE

ΟΔΗΓΟΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ