Κάθε ιστορική περίοδος έχει τους δικούς της πρωταγωνιστές. Άλλωστε, η πολιτική δεν είναι στατική. Ούτε καθορίζεται από στερεότυπα. Όσοι δεν πιστεύουν σ' αυτές τις αντιλήψεις το μόνο που καταφέρνουν είναι να βλέπουν τα τρένα να περνούν και οι ίδιοι να μένουν θεατές. Αντιθέτως, εκείνοι που διαθέτουν διορατικότητα αντιλαμβάνονται ότι η κάθε εποχή απαιτεί προσαρμογή στα δεδομένα της.
Τα πολιτικά ρεύματα, όποιο πρόσημο κι αν έχουν, δεν είναι εφεύρημα ούτε επινόηση. Η πολιτική γεωγραφία αποδεικνύεται υπαρκτή και ισχυρή. Η Δεξιά, η Αριστερά, το Κέντρο αντανακλούν τις πεποιθήσεις, τις ιδέες, τις αρχές και τις αξίες του ευρύτερου κοινωνικού σώματος. Η κυριαρχία τους εξαρτάται από τη δύναμη των ιδεών, των αρχών και των αξιών. Από την ικανότητά τους να εναρμονίζονται με το παρόν και να εκφράζουν το μέλλον. Πρωτίστως, βέβαια, συνδέεται με την ηγετικότητα των πρωταγωνιστών.
Το πολιτικό ρεύμα που άφησε το αποτύπωμά του στον τόπο είναι το Κέντρο και οι εμβληματικές προσωπικότητες που το εξέφρασαν. Το Κίνημα των Φιλελευθέρων με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, η ΕΠΕΚ με τον Νικόλαο Πλαστήρα, η Ένωση Κέντρου με τον Γεώργιο Παπανδρέου, το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Κώστα Σημίτη. Η ιστορικότητα και η χρησιμότητα του Κέντρου είναι αναμφισβήτητη. Συνδέθηκε με τις πιο κρίσιμες στιγμές της εθνικής ανασυγκρότησης. Σε όλους τους ιστορικούς σταθμούς -διχασμός, εμφύλιος, μετεμφυλιακό κράτος, επτάχρονη δικτατορία, μεταπολίτευση- ήταν η φωνή της λογικής.
Κυρίως, όμως, συνέβαλε στην αποκατάσταση και εμβάθυνση των δημοκρατικών θεσμών, στην ενίσχυση της λαϊκής κυριαρχίας, στην αναγέννηση της Ελλάδας. Με κυριότερες πολιτικές σημάνσεις τη μετριοπάθεια, τη σύνεση και τον ρεαλισμό, διαχρονικά αντιστρατεύεται την αντιπαλότητα, τη μισαλλοδοξία και την εσωστρέφεια. Το Κέντρο έχει τις δικές του κοινωνικές αναφορές. Εκφράζει και εκπροσωπεί τους μη προνομιούχους. Αυτοί ήταν και είναι η δεξαμενή του. Παράλληλα, υπήρξε η πολιτική δύναμη που συνέβαλε καθοριστικά στην εναρμόνιση του τόπου μας με τον σύγχρονο κόσμο. Οι μεταρρυθμίσεις και ο εκσυγχρονισμός της Ελλάδας είναι δικό του έργο.
Και σήμερα, ο αποκαλούμενος «ενδιάμεσος χώρος» είναι υπαρκτός και διακριτός. Κυρίως, είναι ζωτικός για την πολιτική ζωή και τη χώρα. Γι' αυτό, όλοι μας οφείλουμε τώρα να κάνουμε το μεγάλο άλμα προς τα εμπρός. Να ξεπεράσουμε κομματικές περιχαρακώσεις, εσωκομματικούς μηχανισμούς, σκουριασμένες δυνάμεις και αγκυλωμένα μυαλά. Να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την ανασύνθεση της δημοκρατικής παράταξης. Να συγκροτήσουμε έναν νέο φορέα με νέα πρόσωπα και νέα ηγεσία.
Η αναγέννηση της προοδευτικής παράταξης είναι έργο δύσκολο και απαιτητικό. Χρειάζεται πρωταγωνιστές να εμπνεύσουν. Ηγεσία με ευρύτερη απήχηση και αποδοχή, που θα πείθει για τις ικανότητες και την επάρκειά της. Απαιτείται, λοιπόν, να στηριχθούμε σε νέες δυνάμεις, που θα έχουν τη ζωτικότητα και την ικανότητα να προσελκύσουν το ενδιαφέρον ευρύτερων στρωμάτων, βγάζοντάς μας από το περιθώριο στο οποίο βρισκόμαστε. Και το κυριότερο, να έχουν καταλυτικό ρόλο στην επανεκκίνηση και επανασυγκόλληση όλου του δημοκρατικού χώρου.
Κοινή διαπίστωση είναι, πως η πλειονότητα των πολιτών που αυτοτοποθετούνται στον προοδευτικό χώρο αναζητούν νέα πολιτική έκφραση. Αποστρέφονται τα παλιά κόμματα και τις παλιές δυνάμεις. Γυρίζουν την πλάτη σε ό,τι αποπνέει παρελθόν. Επιζητούν να υπάρξει ένα κύμα πραγματικής ανανέωσης στην πολιτική ζωή, που θα υπερβαίνει τις βαρονίες, την οικογενειοκρατία και τους εσωκομματικούς μηχανισμούς. Αν θέλουμε να σεβαστούμε την επιθυμία τους και να ανταποκριθούμε στην εκφρασμένη ανάγκη τους, πρέπει να κάνουμε πράξη το αυτονόητο: Να ανοίξουμε τον δρόμο σε νέους και άφθαρτους. Αλλιώς δεν πρόκειται να πετύχουμε καμία ανάκαμψη.
Τα πολιτικά ρεύματα, όποιο πρόσημο κι αν έχουν, δεν είναι εφεύρημα ούτε επινόηση. Η πολιτική γεωγραφία αποδεικνύεται υπαρκτή και ισχυρή. Η Δεξιά, η Αριστερά, το Κέντρο αντανακλούν τις πεποιθήσεις, τις ιδέες, τις αρχές και τις αξίες του ευρύτερου κοινωνικού σώματος. Η κυριαρχία τους εξαρτάται από τη δύναμη των ιδεών, των αρχών και των αξιών. Από την ικανότητά τους να εναρμονίζονται με το παρόν και να εκφράζουν το μέλλον. Πρωτίστως, βέβαια, συνδέεται με την ηγετικότητα των πρωταγωνιστών.
Το πολιτικό ρεύμα που άφησε το αποτύπωμά του στον τόπο είναι το Κέντρο και οι εμβληματικές προσωπικότητες που το εξέφρασαν. Το Κίνημα των Φιλελευθέρων με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, η ΕΠΕΚ με τον Νικόλαο Πλαστήρα, η Ένωση Κέντρου με τον Γεώργιο Παπανδρέου, το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Κώστα Σημίτη. Η ιστορικότητα και η χρησιμότητα του Κέντρου είναι αναμφισβήτητη. Συνδέθηκε με τις πιο κρίσιμες στιγμές της εθνικής ανασυγκρότησης. Σε όλους τους ιστορικούς σταθμούς -διχασμός, εμφύλιος, μετεμφυλιακό κράτος, επτάχρονη δικτατορία, μεταπολίτευση- ήταν η φωνή της λογικής.
Κυρίως, όμως, συνέβαλε στην αποκατάσταση και εμβάθυνση των δημοκρατικών θεσμών, στην ενίσχυση της λαϊκής κυριαρχίας, στην αναγέννηση της Ελλάδας. Με κυριότερες πολιτικές σημάνσεις τη μετριοπάθεια, τη σύνεση και τον ρεαλισμό, διαχρονικά αντιστρατεύεται την αντιπαλότητα, τη μισαλλοδοξία και την εσωστρέφεια. Το Κέντρο έχει τις δικές του κοινωνικές αναφορές. Εκφράζει και εκπροσωπεί τους μη προνομιούχους. Αυτοί ήταν και είναι η δεξαμενή του. Παράλληλα, υπήρξε η πολιτική δύναμη που συνέβαλε καθοριστικά στην εναρμόνιση του τόπου μας με τον σύγχρονο κόσμο. Οι μεταρρυθμίσεις και ο εκσυγχρονισμός της Ελλάδας είναι δικό του έργο.
Και σήμερα, ο αποκαλούμενος «ενδιάμεσος χώρος» είναι υπαρκτός και διακριτός. Κυρίως, είναι ζωτικός για την πολιτική ζωή και τη χώρα. Γι' αυτό, όλοι μας οφείλουμε τώρα να κάνουμε το μεγάλο άλμα προς τα εμπρός. Να ξεπεράσουμε κομματικές περιχαρακώσεις, εσωκομματικούς μηχανισμούς, σκουριασμένες δυνάμεις και αγκυλωμένα μυαλά. Να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την ανασύνθεση της δημοκρατικής παράταξης. Να συγκροτήσουμε έναν νέο φορέα με νέα πρόσωπα και νέα ηγεσία.
Η αναγέννηση της προοδευτικής παράταξης είναι έργο δύσκολο και απαιτητικό. Χρειάζεται πρωταγωνιστές να εμπνεύσουν. Ηγεσία με ευρύτερη απήχηση και αποδοχή, που θα πείθει για τις ικανότητες και την επάρκειά της. Απαιτείται, λοιπόν, να στηριχθούμε σε νέες δυνάμεις, που θα έχουν τη ζωτικότητα και την ικανότητα να προσελκύσουν το ενδιαφέρον ευρύτερων στρωμάτων, βγάζοντάς μας από το περιθώριο στο οποίο βρισκόμαστε. Και το κυριότερο, να έχουν καταλυτικό ρόλο στην επανεκκίνηση και επανασυγκόλληση όλου του δημοκρατικού χώρου.
Κοινή διαπίστωση είναι, πως η πλειονότητα των πολιτών που αυτοτοποθετούνται στον προοδευτικό χώρο αναζητούν νέα πολιτική έκφραση. Αποστρέφονται τα παλιά κόμματα και τις παλιές δυνάμεις. Γυρίζουν την πλάτη σε ό,τι αποπνέει παρελθόν. Επιζητούν να υπάρξει ένα κύμα πραγματικής ανανέωσης στην πολιτική ζωή, που θα υπερβαίνει τις βαρονίες, την οικογενειοκρατία και τους εσωκομματικούς μηχανισμούς. Αν θέλουμε να σεβαστούμε την επιθυμία τους και να ανταποκριθούμε στην εκφρασμένη ανάγκη τους, πρέπει να κάνουμε πράξη το αυτονόητο: Να ανοίξουμε τον δρόμο σε νέους και άφθαρτους. Αλλιώς δεν πρόκειται να πετύχουμε καμία ανάκαμψη.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου